fredag 27. mars 2009

Bilder frå Mars




Ja det er altså Mars månad eg meiner, og ikkje planeten..

Dette trur eg faktisk er første biletet eg ser frå denne vinkelen, artig!

Alnes skimtast i horisonten, ein fineversdag.







Takk til Vibeke for fine bilder på si Facebook-side;)

søndag 22. mars 2009

Glimt av Sumar 08

Ja det vårast folkens, og eg fekk lyst å slengje ut desse meir eller mindre tilfeldig valde bilda av varierande kvalitet, frå sommaren i fjor.


Ole Johan med eit sleivekast, som vanleg.

Kåre Magne trur at han har fordel av heimebane, Ole er litt i tvil...

Jenter og hestesko, ein livsfarleg kombinasjon.
Dette biletet er teke bak plexiglas.

Måling av resultat. Ludo er vel berre sur for at skoen hans ligg i buskene i bakgrunnen.


Krokett er gøy!

Under oppussinga av Høgstein-fyret var eg og Ole ein tur nedom for å knipse litt.



Karane frå Kystverket var hyggelege og slapp oss inn og opp i tårnet!

Proud poser!;)

Unik utsikt!


På tampen; ei rype på fjellet!

Vinterglimt

Nokre av utsiktene frå kjøkkenvindauget vårt:







tysdag 17. mars 2009

Litt lokalhistorie - KRL del 5

Godøy bedehus.

I 1880-åra gjekk det stor vekkjingar over Vestlandet som førte til at det grodde opp bedehus i mange bygder. Dei gamle skulehusa vart for tronge til større samlingar, og i kyrkjene slapp ikkje utan vidare lekfolket til.

På Godøya hadde dei ofte nytta eit stort trandamperi i Paulsneset til møtelokale, men i 1890-åra kom planane om bygging av bedehus fram. Samrådingsmåta vart haldne i det gamle skulehuset i Gøygarden, og folket var samde om å bygge eit hus. Det var skrive kontrakt med Aalesunds Bygnings- og Trævareforretning 9. desember 1901. Det skulle koste kr 2100,-. Bedehuset skulle stå ferdig i august 1902, og slik gjekk det visst. Det første rekneskapet ein finn er frå 1910.

I 1915 heldt det på å gå gale med huset. Midt under ei gravferd byrja det å brenne i bedehuset, og fordi det rann ei elv like forbi huset, greidde ein å sløkke brannen. Det var nokre smågutar som hadde leika seg med eld.

Huset vart kjært for folket på øya. Mange fekk ugløymande minne frå samlingar der, både julefestar, basarar eller møte. Her kunne det skje litt av kvart, som at ein av gamlekarane spytta på golvet og strauk klysene utover med foten, eller at ein reiste seg midt under talen for å spytte snus og skrå inn i elden i omnen så det fræste. Ver og vind hindra ikkje folk når dei skulle til bedehuset. Dei måtte nytte føtene for her var ingen bilar.

Sommaren 1916 var Prof. Hallesby i Ålesund, der nokr karar frå Gøyna høyrde han. Dei inviterte han ut hit, og dagen etter vart han hente med Jakob O. Godø sin båt "Argus" og teke att og fram. Han tala over emnet "Herre, lær oss å be". Det vart teke opp kollekt til Kristeleg Gymnasium.

Bedehuset vart nytta til ulike føremål, både for å vise fram den nye Mjelva-komfyren og ei tid som skule. Det var småklassene som fekk undervisning her frå si lærarinne Helbostad, fordi det ikkje var plass i gamleskulen ved Brungot.

Bedehuset vart etterkvart for lite, men først i 1952 vart arbeidet med nytt bedehus sett i gang. Johan Furnes var formann i byggenemnda, og la ned eit stort arbeid. Huset stod ferdig sommaren 1953 og vart seinare same år også vigsla til kyrkjeleg bruk. Dette nye bedehuset kosta kr 148 000,-. Det var på denne tida eit av dei finaste og mest moderne bedehusa på Sunnmøre.

Litt lokalhistorie - KRL del 4

Barneforeiningar.

To slike står i ei særstilling. Det er "Solstrålen" og "Sneklokken". Ein er ikkje heilt sikker på kven av desse to som er eldst.

Sneklokken vart stifta av Gina Støbakk den 11.11.1914. Ho samla 17 barn rundt seg heime og stifta foreininga. Ho fekk etter kort til tilknytning til Frikyrkja. Årsaken til at foreininga vart stifta var mellom anna Laurits Dyb, ein tidlegare kystlos, som no reiste på heiltid i misjonen. På ein tur til Godøya i 1914 tala han sterkt Frikirkens Finnmarksmisjon si sak. Foreininga vart den første støtteforeininga til den første barneheimen i Alta.

Foreininga hadde sine samlingar og sine årvisse basarar. Oftast kom det inn mellom 100 og 300 kroner på desse basarane. Dei vart haldne på skulen.

Solstrålen finn ein først noko skrive om i 1922, men ein veit at ho då hadde vore i drift i fleire år. Birgitte Godø frå Oppigard stifta foreininga. Det var ei jenteforeining der ein kunne gå fram til konfirmasjonen. Dei var tilknytta Norsk Misjonsselskap. Dei støtta mellom anna Sunnmøre Barneheim i Ørsta, som Sunnmøre Indremisjon bygde i 1922. I 1923 tok Hansine Godø og Ragna Godø over etter Birgitte. Ragna var leiar til 1947

Litt lokalhistorie - KRL del 3

Ungdomsforeiningar.

Første ungdomsforeininga vart stifte i 1915 og var knytt til Kinamisjonen, seinare Misjonssambandet. Foreininga blei stifta på grunn av ei vekkjing med Knut Leine. Ho hadde 30 medlemer i starten, og vart kalla Godø Kinaforeining. Dei samla inn pengar til misjonen og hadde stundom besøk av tilreisande talarar.

I 1918, då Spanskesykja herja som verst, opplevde ein ei ny vekkjing på øya med talaren Lars Lid. Då vart ei ny foreining med basis i Indremisjonen stifta. Etterkvart gjekk begge desse foreiningane i oppløysing, og først i slutten av 1930-åra gjekk lærar Jakob Rørvik og mellom anna Rolf Godøy saman og stifta Godøy Kristelege Ungdomsforeining. Dei heldt som oftast møta i heimane, og dei arrangerte konfirmantfest på bedehuset. Krigen, då mellom anna Jakob Rørvik måtte røme til England, gjorde at foreininga vart nedlagd.

Etter dette gjekk det mange år før ein gjorde eit nytt forsøk på stifting av ei slik foreining, men i desember 1974 tok Petter Godø eit nytt initiativ. Dette førte til skiping av Ung Misjon for Godøy og Alnes knytt til Det Norske Misjonsselskap.

Godøy Søndagsskule.

Tanken om søndagsskule dukka visstnok første gong opp i byen Cloucester i Storbritannia i 1770. Ideen kom til Noreg først 40-50 år seinare. Den første ordinære søndagsskulen vart skipa i Stavanger 10. august 1844. På Sunnmøre var det først i 1882 den første søndagsskulen vart skipa i 1882. Norsk Søndagsskuleforbund vart skipa i 1889, og Sunnmøre Søndagsskulekrins i 1897.

På Godøya vart søndagsskulen skipa i 1898. Skipingseremonien gjekk føre seg på det vesle skulehuset i Gøygarden. Her gjekk søndagsskulen føre seg dei første 4 åra. Då bedehuset vart bygd i 1902 vart han flytta hit. Det var møte kvar søndag kl. 14.00. Alle frå dei minste til dei som var i konfirmasjonsalderen var i ei gruppe. Pionerane var Ramo-Ole, Rasmus-Andreas, Øvste-Olmann-Ole og lærar P.E. Skjong

Litt lokalhistorie - KRL del 2

Misjonsorganisasjonane.

Det Norske Misjonsselskap: Det vart starta foreininga for denne misjonen på Godøya omkring 1857-1862. Det var ein mann frå Gjuv, som heitte "Juss-Didrik", som tok initiativ til denn misjonsforeininga. Kona til fyrvoktaren på Hogsteinen, som kom frå Dalsfjorden der ein allereie hadde stifta slike foreiningar, hadde tidlegare kome til "Juss-Didrik" med ideen. Men på denne tida måtte ein mann ta initiativet om det skulle bli noko!

Dei hadde første åra møte omkring i heimane. Då skulen var ferdig i 1871 flytta dei møta til loftet her. Fyrvoktar Mork laga eit bord og to benkar som dei hadde på skuleloftet. Ein har ei misjonsbøsse med inskripsjonen 3. november 1862 og "Gud elsker en glad giver", og denne datoen reknast difor som skipingsdag. Dei samla inn pengar på mange måtar mellom anna med misjonsgarn og misjonslam. Dette var garn der fangsten gjekk til misjonen, og lam som vart selde på basar.

Norsk Luthersk Misjonssamband: Etter vekkjinga med Knut Leine frå Kinamisjonen i 1914 vart "Godøens Kvindeforening for Kinaforbundet" skipa. Skipingsmøtet vart halde i fyrvaktarstova på Hogsteinen, og dei var 21 medlemer i starten. Dei heldt basarar på bedehuset fram til 1920 og seinare på skulen. Utlodningane vart ofte lagd til vaktarbustaden på Hogsteinen. Basarane starta ofte på føremiddagen og varte utover dagen, gjerne med tale på ettermiddagen og slutt i nonstida.

Sjømannsmisjonen: Den sterke tilknyttinga til sjøen på Godøya førte til at ein tok opp arbeid for sjømannsmisjonen. Denne misjonen skulle syte for sjøfolk i framande hamner. Det var losen Johan Martinussen Godø, som på Godøya berre vart kalla for " han los", som stifta arbeidet for denne misjonen her ute. Dette skjedde i 1904, og foreininga fekk namnet "Godø og Dybs Indre Sjømannsforening". Dei samla inn pengar til fiskarheimane og barneheimar for fiskarbarn. Denne foreininga hadde også sine årvisse basarar.

Etter vekkjinga i 1914 vart det også skipa ei foreininga for Den Ytre Sjømannsmisjon, og etterkvart gjekk den gamle og den nye foreininga saman til "Godøy Sjømannsforeining", der Oline O. Godø vart vald til leiar, eit verv ho hadde i 35 år.

Santalmisjonen: Ein haustdag i 1929 gjekk to mann frå Gøygarden utover mot flotane sterkt gripne av misjonstanken. Ein reisesekretær frå Santalmisjonen hadde nett hatt møter og fortald om misjonsarbeidet i India. Desse to karane var Jakob O. Godøy og Mattæus Lyngstad som var på veg til Nikoline Godøy på Flotane, som og var gripe av dei same tankane. Etter ei samråding førte dette til skiping av Godøy Santalmisjon 14. november 1929. Møta vart den første tida ofte haldne i storstova på Flotane, der ein gjerne las frå "Santalen" eller "Evangelisten". Nikoline Godøy var leiar av foreininga fram til 1943, då Johanne Dyb tok over

Litt lokalhistorie - KRL del 1

Losjar og fråhaldslag.

På 1800-talet hadde folk flest eit svært liberalt syn på alkohol. Sjølv haugianarane drakk alkohol, sjølv om dei aldri var fulle. Alkoholbruk var nokså vanleg på Godøya også. Det var vanleg å varme ein kjel med øl til karane kom frå sjøen. Men i 1880-90-åra byrja ein i kristen samanheng å åtvare mot alkoholen i mykje større grad enn før.

I 1906 vart det i Gøyna stifta ein losje som fekk namnet "Energi". Dei gav ut bladet "Forsøk" som var handskrive og kom ut i to årgangar. Laget stod ved lag fram til omkring 1930. Andreas O. Godø var leiar, og vart kalla "øvst templar". Det ser ut til at losjen og dreiv eit leselag som lånte ut bøker om alt frå naturfag til praktiske emne og fråhaldssak.

Det var også drive ein barnelosje på byrjinga av 1900-talet, og dei eldste hadde eit fråhaldslag som truleg var eldre enn losjen. Alle desse laga var med å gjere unge og eldre meir medvetne om kva skader alkoholen førde med seg, og ga dei i laga sosial trening.

Utdrag frå Magne Godøy sitt hefte:

"Kristne lag og organisasjonar på Godøy gjennom tidene"